29 Ιανουαρίου 2017

Μηνύματα από Γ.Καλπούζο σε μαθητές

Μηνύματα από Γ.Καλπούζο σε μαθητές



Την πόλη μας επισκέφθηκε την περασμένη εβδομάδα ο συγγραφέας Γιάννης Καλπούζος.
Με αφορμή τη διασκευή του πολυβραβευμένου και πολυδιαβασμένου "Ιμαρέτ" σε δύο τόμους για παιδιά και εφήβους άνω των 10 ετών,ο γνωστός συγγραφέας επισκέφτηκε τα:3ο,6ο,7ο γυμνάσια Βόλου,το 7ο Λύκειο Βόλου,καθώς και τα δημοτικά σχολεία 2ο Βόλου και 3ο Ν.Ιωνίας,όπου και συνομίλησε με τα παιδιά.Ήρεμος,γαλήνιος και εξαίρετος (συν)ομιλητής,ο Γιάννης Καλπούζος μίλησε για τη δική του πορεία στην ποίηση,τη στιχουργία και την πεζογραφία κερδίζοντας και το -δύσκολο αλλά ειλικρινές-κοινό των εφήβων  αναγνωστών.
Η πρόσκληση  έγινε από το βιβλιοπωλείο Πλαστελίνη και την Ένωση Κυπρίων με τη στήριξη της Α/Βάθμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης καθώς και των εκδόσεων Ψυχογιός.
 Οι ερωτήσεις της 
συνέντευξης που ακολουθεί διατυπώθηκαν προς τον συγγραφέα από τους μαθητές  του 3ου Δημοτικού Σχολείου Ν.Ιωνίας.
Ηχογραφήθηκε και απομαγνητοφωνήθηκε από την γράφουσα για τους αναγνώστες της εφ,"Θεσσαλία".
 

1)Το Ιμαρέτ 1 και 2 βασίζεται στο  «Ιμαρέτ,στη σκιά του ρολογιού»,ένα αγαπημένο και πολυβραβευμένο σας βιβλίο για ενήλικες αναγνώστες.Ποιες διαφορές  έχει το βιβλίο εκείνο από τα δύο εφηβικά βιβλία στα οποία  αναφερόμαστε σήμερα;

Πρόκειται για το ίδιο ακριβώς μυθιστόρημα στο οποίο έγιναν κάποιες γλωσσικές αλλαγές και αφαιρέθηκαν κάποιες σκηνές, ώστε να μπορεί να απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους άνω των 10 ετών .Άλλη διαφορά είναι ότι το ανά χείρας  Ιμαρέτ  χωρίστηκε σε δύο τόμους για να μην "τρομάξει" ο όγκος του τους νεαρούς αναγνώστες.

2)Πώς προέκυψε η ενασχόλησή σας με τη λογοτεχνία;

Προέρχομαι από μια αγροκτηνοτροφική οικογένεια και στο σχολείο μας δεν κάναμε λογοτεχνία. Δεν ήξερα τι είναι λογοτεχνία. Είχα όμως ένα πεφωτισμένο δάσκαλο,ο οποίος κάθε Σάββατο μας διάβαζε αποσπάσματα  από  τα Ψηλά βουνά, του Ζαχαρία Παπαντωνίου,και" Τον καιρό του  Βουλγαροκτόνου",της Π.Δέλτα. Περίμενα με ανυπομονησία να έρθει το Σάββατο για να ακούσω μαγεμένος τον δάσκαλό μου να μας διαβάσει αυτά τα βιβλία. Όποιος δεν έχει ανακαλύψει την μαγεία της ανάγνωσης, χάνει μία  από τις μεγαλύτερες απολαύσεις της ζωής. 

3)Ποιοι ήταν οι δικοί σας αγαπημένοι συγγραφείς, στα νεανικά σας χρόνια;

Δεν είχα αγαπημένους συγγραφείς πέρα από αυτούς τους δυο. Αργότερα όμως  ανακάλυψα  και αγάπησα πάρα πολλούς μεταξύ των οποίων ο Γκάτσος, ο Ελύτης, ο Μυριβήλης ,ο Καραγάτσης, ο Kαζαντζάκης ο Παπαδιαμάντης και άλλοι πολλοί.Τους θαυμάζω, με έναν υγιή θαυμασμό. Τους «ζηλεύω», χωρίς φθόνο.

4)Το μυθιστόρημά σας  αναφέρεται στη διαφορετικότητα των λαών και εξυμνεί τη φιλία που δεν επηρεάζεται από πολιτικές αντιπαλότητες. Θεωρείτε ότι η Ελλάδα σήμερα έχει ανάγκη από ανάλογα μηνύματα;

Οι άνθρωποι δεν δέχονται το διαφορετικό γιατί δεν είναι ενημερωμένοι.Ξέρετε,αν πάμε στη μικρασιατική καταστροφή ,θα δούμε ότι οι ‘Ελληνες έφυγαν σε διαφορετικές κατευθύνσεις.Όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στη Συρία ,τη Ρωσία και αλλού,όπου  και μας βοήθησαν. ’Ετσι  πρέπει να φερθούμε κι εμείς τώρα σε όσους έχουν ανάγκη.

5)Το Ιμαρέτ αναφέρεται σε μια ιστορική περίοδο της Άρτας, που είναι και η ιδιαίτερη πατρίδα σας. Πόσο σημαντικό  είναι να γνωρίζουμε, πέρα από την ιστορία της χώρας μας ,την  ιστορία της  ιδιαίτερης πατρίδας μας;

Όταν έγινε γνωστό το Ιμαρέτ,πολλοί κάτοικοι της Άρτας μου έλεγαν πως τους  έκανα να αγαπήσουν και να ξαναγνωρίσουν την πόλη τους.Αγαπάει κανείς τον τόπο του  του όταν ξέρει  την ιστορία του .Θέλω να σας προτρέψω σε κάτι, μια και χρησιμοποιείτε και την τεχνολογία: Να μιλάτε με τους παππούδες και τις γιαγιάδες σας, είναι κινητές βιβλιοθήκες. Να κάνετε μία συνέντευξη με τον παππού και τη γιαγιά σας και να καταγράψετε στοιχεία από τις εμπειρίες και τη ζωή τους.Έτσι θα μάθετε και την ιστορία.

6)Σε ποια ηλικία ξεκινήσατε να ασχολείστε με τη συγγραφή;

Ξεκίνησα σε σχετικά μεγάλη ηλικία ( μετά τα 30) να γράφω βιβλία. Είχα μια ευχέρεια να γράφω στίχους και ήταν κάτι που εντυπωσίαζε και τα κορίτσια. Μετά ήρθαν οι κατάλληλες συνθήκες και προχώρησα στη συγγραφή μυθιστορημάτων.

7)Πόσο χρόνο διαθέτετε για τη συγγραφή των βιβλίων σας;

Καθένας δουλεύει με τον δικό του τρόπο.Για το Ιμαρέτ χρειάστηκα τέσσερα  χρόνια, τώρα όμως χρειάζομαι δύο χρόνια ,αλλά να δουλεύω κάθε μέρα για 15 περίπου ώρες.

Ο Ελύτης είπε:  Να είστε σίγουροι πως αν κάνετε σωστά τη δουλειά σας, οι κόποι σας δεν θα πάνε χαμένοι.

8)Είναι στις προθέσεις σας να γράψετε βιβλία για εφήβους και παιδιά;

Δεν είχα αρχικά σκοπό να γράψω βιβλία για παιδιά, ωστόσο έχω στο μυαλό μου μια ιδέα που έχει έναν τίτλο: "Τίμα τα παιδιά σου", αντιστρέφοντας το "τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου", με σκοπό να επισημάνω τις ευθύνες των γονιών απέναντι στα παιδιά τους. Οι γονείς σάς χρωστάνε, όλοι οι μεγάλοι σάς χρωστάνε. Εσείς τα παιδιά το μόνο που χρωστάτε είναι να αποδείξετε πάρα πολλά στον εαυτό σας. Χρωστάτε και στην πατρίδα .Να μην αναρωτιέστε τι κάνει η πατρίδα για εσάς αλλά τι κάνετε κι εσείς γι την πατρίδα σας. Ελπίζουμε ότι εσείς θα παλέψετε να φτιάξετε μια πιο όμορφη Ελλάδα.

9)Τι θα λέγατε σε ένα παιδί που θέλει να ασχοληθεί με τη συγγραφή; 

Θα έλεγα να ψάξει πρώτα πρώτα να βρει αν έχει ταλέντο. Το ταλέντο στη συγγραφή δεν έχει να κάνει με το αν γράφεις ωραίες εκθέσεις, αλλά να ζυμώνεις, να υφαίνεις, να πλέκεις τις φράσεις με τέτοιον τρόπο, ώστε να μαγεύουν και να γοητεύουν τους αναγνώστες .Αυτό το ταλέντο όμως, είναι ακατέργαστο διαμάντι. Κανείς δεν γεννιέται έτοιμος συγγραφέας. Θα πρέπει  να διαβάζει πάρα πολύ, να γράφει,να ξαναγράφει και να βελτιώνεται. Και στο τέλος θα του έλεγα :"Εάν μπορείς ένα κείμενο 300 σελίδων να το γράψεις μια φορά με επιτυχία και αν καταφέρεις  να το κάνεις  και άλλες τρείς φορές, τότε προχώρα. Αλλά πρέπει να διαβάζεις, να μελετάς και να αφοσιωθείς σ’ αυτό."

 Ένας άλλος μεγάλος ποιητής μας ,οΚαρούζος ,είχε πει: «Σφάξε τη μια την ομορφιά , να φανεί η άλλη», εννοώντας πως θα πρέπει να αφοσιωθείς σ’ αυτό που κάνεις,για να φανεί  η οξύτητά σου. Κι εδώ θα ήθελα να απευθύνω κάτι στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες : Στο εξωτερικό, όταν εντοπίζονται τέτοια παιδιά, ψάχνουν να βρουν ποιο είναι το ταλέντο του. Συνήθως αυτά τα παιδιά είναι ταλαντούχα παιδιά, επειδή όταν η φύση μάς δίνει μία ικανότητα σε έναν τομέα, κάπου αλλού υστερούμε. Γι' αυτό θα πρέπει κάποιος να ανακαλύψει τα ταλέντα του &να δουλέψει πάρα πολύ για να γίνει επιτυχημένος συγγραφέας- ή ό,τι άλλο θέλει να γίνει στη ζωή του.

10)Έχετε γράψει αρκετά γνωστά τραγούδια που έχουν ερμηνευθεί από αξιόλογους καλλιτέχνες. Θέλετε να μας μιλήσετε για την πορεία σας ως στιχουργός;

Η ενασχόληση μου με την στιχουργία προέκυψε τυχαία, αλλά επειδή δεν γνώριζα συνθέτες για να μελοποιήσω τους στίχους μου και  να τους πάω στις δισκογραφικές εταιρίες ,πήγαινα επί δύο χρόνια από μουσική σκηνή σε μουσική σκηνή και  γνώρισα τους κατάλληλους ανθρώπους, ώστε στο τέλος εισχώρησα στο χώρο του τραγουδιού.

11)Την  προτίμησή σας κερδίζει η πεζογραφία ή η ποίηση;

Εγώ είμαι ερωτευμένος με τη γλώσσα Πάνω από όλα είναι ο λόγος. Θεωρώ την ποίηση την μεγαλύτερη των τεχνών. Είναι διαφορετικός ο τρόπος με τον οποίο γράφεις μυθιστόρημα και διαφορετικός ο τρόπος με τον οποίο γράφεις ποίηση. Συνήθως ποίηση γράφεις κάτω από την επήρεια έντονου καταιγιστικού συναισθήματος, ενώ στην πεζογραφία  παίζει πολύ σημαντικό ρόλο η φαντασία,η λογική ,η σκέψη και πολλά άλλα.

12)Διαβάζετε λογοτεχνία;

Δεν γίνεται να γράψεις χωρίς  να διαβάζεις. Είναι σαν να έχεις μια τράπεζα, ένα θησαυροφυλάκιο με γνώσεις, με λέξεις κι εκεί μέσα να καταθέτεις αλλά και να αναλαμβάνεις, να παίρνεις. Δεν  γίνεται να μάθεις να γράφεις  αν δεν διαβάσεις άλλους, αν δεν διαβάσεις τον Καζαντζάκη, τον Καραγάτση αν δεν διαβάσεις Ελύτη, αν δεν διαβάσεις τόσους  σπουδαίους Έλληνες συγγραφείς ,αλλά και ξένους. Αυτός είναι ο πλούτος που συγκεντρώνεις μέσα σου και σιγά σιγά προσπαθείς να χτίσεις κάτι δικό σου.

12)Αγαπάτε κάποιο από τα βιβλία σας λίγο περισσότερο;

Αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο να το εκφράσω, γιατί  είναι σαν παιδιά μου .Είναι λάθος ένας γονιός να ξεχωρίζει τα παιδιά του. Έχω όμως μια αδυναμία στα ποιητικά μου.

13)Ταυτίζεστε με κάποιον από τους ήρωες του Ιμαρέτ;Αν ανέβαινε σε θεατρική παράσταση, ποιον ρόλο θα θέλατε να υποδυθείτε;

Προσπαθώ να μοιάσω στον παππού Ισμαήλ γιατί είναι ένας άνθρωπος γαλήνιος, στωικός ,ήρεμος ,σκέφτεται  ,αναλύει τα πράγματα χωρίς προκατάληψη και μίσος, επειδή είναι ένας σοφός άνθρωπος. Προσπαθώ να γίνω, αλλά δεν ξέρω αν τα καταφέρνω. Πάντως ο στόχος μου είναι να είμαι πάντα ήρεμος.

14)Γράφετε κάποιο καινούργιο βιβλίο;

 Εδώ και αρκετό  καιρό ερευνώ και συγχρόνως γράφω ένα νέο μυθιστόρημα που σαν  βασικό θέμα-μεταξύ άλλων- θέτει και την έννοια  «τι είναι  Έλληνας, ποιος είναι ο Έλληνας ή τι  θα έπρεπε να είναι ο Έλληνας». Είναι η γλώσσα του, είναι η θρησκεία του, οι  παραδόσεις του, είναι η σχέση του με τους προγόνους του, με την ιστορία; Είναι μια διαδρομή από το 1920 ως και πριν το Β Παγκόσμιο πόλεμο. Η ζωή μου είναι πλέον ταυτισμένη με τη γραφή .Το νέο μου βιβλίο θα κυκλοφορήσει σε δύο περίπου χρόνια.

15)Ποια  μηνύματα  θέλετε να περάσετε μέσα από το Ιμαρέτ;

Ένα μήνυμα είναι αποδεχόμαστε τον διαφορετικό συνάνθρωπό μας να δείχνουμε το ανθρώπινο πρόσωπό μας, να μην είμαστε αλαζόνες, εγωιστές, να μην καταστρέφουν τη ζωή μας τα μίση, τα πάθη ,οι μικροπρεπείς συμπεριφορές και να ψάχνουμε τις ομορφιές της ζωής μέσα από την καλλιέργεια, το πνεύμα. Έτσι γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι και ζούμε καλύτερα, απολαμβάνουμε πολύ περισσότερα από το να αφεθούμε και να πιστεύουμε ότι η ομορφιά της ζωής έχει να κάνει μόνο με το να φοράω όμορφα ρούχα, να οδηγώ ωραία αυτοκίνητα να μένω σε μεγάλα σπίτια. Εγώ έχω δει ότι οι πιο μεγάλες ομορφιές είναι όταν οι άνθρωποι έρχονται κοντά ο ένας με τον άλλον, όταν μπορούν να συζητούν, να είναι φίλοι, να ονειρεύονται, να έχουν οράματα και να πασχίζουν για όμορφα πράγματα .Τα άλλα είναι όχι τόσο ουσίας.






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου