22 Μαΐου 2016

Δημήτρης Στεφανάκης "Έχουμε ακόμα ευκαιρία να πρυτανεύσουν λογική και ανθρωπιά. Η λογοτεχνία θα είναι πάντα εδώ για να μας βοηθήσει, αν της το ζητήσουμε."


          Δημήτρης Στεφανάκης




"Έχουμε ακόμα ευκαιρία να πρυτανεύσουν λογική και ανθρωπιά

Η λογοτεχνία θα είναι πάντα εδώ για να μας βοηθήσει αν της το ζητήσουμε."



Δύο είναι οι αφορμές της σημερινής μας συζήτησης με τον Δημήτρη Στεφανάκη:Τα δύο βιβλία του που κυκλοφόρησαν πρόσφατα από τις εκδ.Ψυχογιός.

"Πώς η Λογοτεχνία σου αλλάζει τη ζωή",ο τίτλος του πρώτου βιβλίου  ,μια δοκιμακή απόπειρα του συγγραφέα να μοιραστεί την εμπειρία του με τη λογοτεχνία,θέτοντας κυρίως ερωτήματα στον αναγνώστη παρά δίνοντας έτοιμες απαντήσεις.

"Λέγε με Καΐρα ",το δεύτερο βιβλίο.Πρόκειται για την πρόσφατη επανέκδοση ενός μυθιστορήματος που ξαναγράφτηκε από την αρχή,θέλοντας να αποκαταστήσει τους ήρωες του,όπως ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει.


Ο συγγραφέας των βιβλίων:"Μέρες Αλεξάνδρειας", "Φιλμ Νουάρ","Άρια,ο κόσμος από την αρχή","Συλλαβίζοντας το καλοκαίρι","Ο χορός των ψευδαισθήσεων",μιλά για το πόσο παράλληλοι είναι οι δρόμοι συγγραφέα και αναγνωστών και τι σημαίνει για έναν συγγραφέα να διηγείται τις ιστορίες του.Εξηγεί τι είναι αυτό που αλλάζει την οπτική μας στα γεγονότα και τις καταστάσεις αλλά και πόσο αντί να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα περιπέσαμε στην Κρίση των τελευταίων χρόνων.



Ας αρχίσουμε με το βιβλίο σας:"Πώς η Λογοτεχνία σου αλλάζει τη ζωή, μια προσωπική κατάθεση για τη δική σας επαφή και τη μετέπειτα πορεία στο συγγραφικό χώρο. Τι σας κινητοποίησε να το απευθύνετε στο αναγνωστικό κοινό;

 

Κάποιες φορές βγαίνει κανείς από τον κύκλο της φαντασίας και τότε θέλει να απευθυνθεί με ευθύ και άμεσο τρόπο σε όλους αυτούς που διαβάζουν όχι μόνο τα δικά του βιβλία αλλά και τα βιβλία των άλλων. Πιστέψτε με, περισσότερο προσπάθησα να θέσω ερωτήματα στους αναγνώστες παρά να δώσω έτοιμες απαντήσεις σε ό,τι αφορά την τέχνη της ανάγνωσης και τη λογοτεχνία γενικότερα. 

 


Πιστεύετε ότι οι αναγνώστες σας βρίσκουν στοιχεία της δικής τους αναγνωστικής πορείας στο βιβλίο; Είναι παράλληλοι οι δρόμοι συγγραφέα-αναγνωστών ή μήπως η σχέση αυτή έχει  και στοιχεία ταύτισης;

 

Ασφαλώς και βρίσκει κανείς κοινά στοιχεία σένα παρόμοιο βιβλίο. Στο κάτω της γραφής όλοι αναγνώστες δεν είμαστε; Δεν διακατεχόμαστε από τις ίδιες αγωνίες και τα ίδια ερωτήματα για το μυστήριο της ζωής και της ανθρώπινης ψυχής;

 

"Διηγούμαι άρα υπάρχω"ο τίτλος ενός εκ των κεφαλαίων του βιβλίου. Είναι ανάγκη υπαρξιακή ή ναρκισσιστική ανάγκη των συγγραφέων;

 

Είναι ανάγκη του ανθρώπου γενικότερα, θα έλεγα. Εμείς οι συγγραφείς παίζουμε το αφηγηματικό παιχνίδι με πιο αυστηρούς κανόνες. Κι ίσως από το παιχνίδι μας αυτό βγαίνει κάπου-κάπου μια  αλήθεια που την χρειάζεται αυτός ο κόσμος. 

 

 

Έχουμε ανάγκη να γίνουμε λιγότερο μελοδραματικοί ή κραυγαλέοι, αφελείς και ευκολόπιστοι και πιο ευγενείς με τη γλώσσα,όπως αναγράφεται στο οπισθόφυλλο. Αυτό πιστεύετε ότι συνέβη και  σε εσάς με την επαφή σας με τη Λογοτεχνία;

 

Αυτός είναι ένας στόχος και όπως όλοι οι στόχοι ποτέ δεν κατακτάται απόλυτα. Αρκεί να είμαστε στο σωστό δρόμο και να βλέπουμε στο βάθος τον τελικό προορισμό έστω κι αν ποτέ δεν φθάνουμε ως εκεί. 

 

 

Και όσοι δεν διαβάζουν λογοτεχνία; Σε τι υπολείπονται;

 

Όσοι δεν διαβάζουν λογοτεχνία δεν είναι απαραίτητα οι χαμένοι της υπόθεσης, εφόσον όμως φροντίζουν να αντλήσουν από αλλού τα αντίστοιχα οφέλη. Όχι, αλήθεια, συναντώ ανθρώπους που δεν ανοίγουν ποτέ λογοτεχνικό βιβλίο, κι όμως μου φαίνονται πολύ πιο συμπαθείς και ενδιαφέροντες από μερικούς βιβλιοφάγους. 

 

 

Το βιβλίο σας "Λέγε με Καΐρα"κάνει ένα δεύτερο εκδοτικό ταξίδι, στην ουσία, όμως, το έχετε ξαναγράψει από την αρχή. Θα μας το εξηγήσετε αυτό;

 

Έχω την αίσθηση ότι δεν έδωσα στους ήρωες αυτού του βιβλίου τον απαραίτητο χρόνο για να διηγηθούν όπως θα ήθελαν αυτή την ιστορία και αποφάσισα εκ των υστέρων να αποκαταστήσω τη μυθιστορηματική αδικία. 

 

Με αφορμή την Καΐρα, κάνετε ένα οδοιπορικό στα παιδικά και εφηβικά σας χρόνια, με νοσταλγική διάθεση, χιούμορ και τρυφερότητα.Είναι μια θετική αποτίμηση των χρόνων αυτών;

 

Τα χρόνια της Καΐρας ήταν χρόνια από πέτρα για τη χώρα μας. Είχαν όμως μια παράξενη ομορφιά –ή μήπως είναι η αναπόληση της παιδικότητάς μας; – που σε κάνουν να τα σκέφτεσαι με αυτό τον τρόπο.

 

Έχει αντικαταστήσει το διαδίκτυο τον ρόλο της λογοτεχνικής ανάγνωσης σήμερα; Είναι θετικό  ή αρνητικό αυτό κατά την άποψή σας;

 

Αν όντως έχει αντικαταστήσει τον ρόλο τηςλογοτεχνικής ανάγνωσης σίγουρα δεν είναι καλό. Δεν νομίζω, ωστόσο, ότι οι πραγματικοί λάτρεις της λογοτεχνίας θα άφηναν ποτέ τα βιβλία τους, για να καθηλωθούν μπροστά στις οθόνες των ηλεκτρονικών υπολογιστών. 

 

Τι θεωρείτε ότι αλλάζει τη ματιά μας στα γεγονότα, στις καταστάσεις και στα πρόσωπα με το πέρασμα των χρόνων;

 

Η εμπειρία της ζωής –με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό: οι χαρές μας και οι λύπες, η απώλεια αγαπημένων προσώπων, τα όνειρά μας είτε εκπληρώθηκαν είτε όχι, η ανάγνωση των αγαπημένων βιβλίων μας…

 

Τι έφταιξε και δεν αλλάξαμε τον κόσμο;Τον οδηγήσαμε,πιστεύετε,

σε οικονομική και ηθική καταστροφή;

 

Δεν μου αρέσει να χρησιμοποιώ τόσο βαρύγδουπους χαρακτηρισμούς, ακόμα και αν απηχούν στην σημερινή πραγματικότητα. Είναι κάτι που μου το δίδαξε η λογοτεχνία. Ας αφήσουμε τις κορώνες εντυπωσιασμού για τους δημοσιογράφους κι ας πούμε μονάχα πως έχουμε ακόμα ευκαιρίες να πρυτανεύσει η λογική και η ανθρωπιά –το ένα οδηγεί στο άλλο όσο και αν δεν το καταλαβαίνουμε– στη ζωή τη δική μας και σ εκείνη των παιδιών μαςΗ λογοτεχνία θα είναι πάντα εδώ για να μας βοηθήσει αν της το ζητήσουμε.



Δημήτρης Στεφανάκης

"Πώς η λογοτεχνία σου αλλάζει τη ζωή",εκδ.Ψυχογιός



Ένα δοκίμιο που διαβάζεται σαν λογοτεχνία ειλικρινής και απολαυστική.


Αυτό ειδικά το βιβλίο του Δημήτρη Στεφανάκη είναι μια αποκάλυψη για κάθε βιβλιόφιλο και παθιασμένο ή έντιμο αναγνώστη αλλά και για κάθε έναν που θα θελε να διαβάζει και ο χρόνος του να πιάνει τόπο, να διαβάζει με σύστημα, ό,τι αξίζει, ό,τι μπορεί ως και να σε αλλάξει τον ίδιο τελικά. Γιατί μπορεί η λογοτεχνία να μην μπορεί να αλλάξει ή να σώσει τον κόσμο αλλά σίγουρα μπορεί να αλλάξει τον αναγνώστη της, να του αλλάξει οπτική, να του φανερώσει τα χίλια τόσα κομματάκια της άγνωστής του ψυχής,γράφει η Ελένη Γκίκα στο Έθνος.

Γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, το βιβλίο μοιάζει να απευθύνεται στους αναγνώστες και να συνομιλεί μαζί τους περί λογοτεχνίας. Στην πραγματικότητα, ο Δημήτρης Στεφανάκης μιλά με το ίδιο το αντικείμενο της αγάπης του, τη Λογοτεχνία. Κάνει τη δική του αναφορά σε εκείνη και της απευθύνει έναν απολογισμό για όλα όσα τού πρόσφερε, για τον τρόπο με τον οποίο του άλλαξε τη ζωή, για τις οδύνες και τις ηδονές που γεύτηκε μαζί της, αλλά και για όσα εκείνος καταθέτει εδώ και χρόνια στο εγχώριο αλλά και στο διεθνές λογοτεχνικό σκηνικό ή προτίθεται να το κάνει στο μέλλον,γράφει η Τέσυ Μπάιλα στο diastixo.





Δημήτρης Στεφανάκης

"Λέγε με Καΐρα",εκδ.Ψυχογιός 




Χρόνια από πέτρα,με μια παράξενη ομορφιά


 Ποιος από εμάς δεν έχει χαραγμένες εικόνες στο μυαλό του από την παιδική του ηλικία και ποιος άραγε δεν κοιμάται αγκαλιά με τα όνειρα του μήπως και τύχει να ξαναδεί να περνά από μπροστά του σαν ταινία όλη η αθωότητα του χρόνου που πέρασε και που μεγαλώνοντας ξεθώριασε σαν μια παλιά φωτογραφία,γράφει για το βιβλίο ο Γιάννης Αντωνιάδης στο culturenow. 

"Λέγε με Καΐρα", ένα  μυθιστόρημα που αγγίζει την ιστορία και αγαπά την λογοτεχνία , γράφεται και υπογράφεται από τον συγγραφέα με αγνή διάθεση τρυφερότητας και λησμονιάς μέσα από τα μάτια, τα δικά του ίσως, ενός πιτσιρικά που ξεμυτίζει για να γνωρίσει τον κόσμο γύρω του μέσα από την γλαφυρή  αφήγηση ενός ατίθασου παππού, σαν αυτούς που κανείς συναντά στα παραμύθια . Όλο το βιβλίο είναι ποτισμένο από συναισθήματα, οσμές, συναντήσεις, περιπέτειες και αποτελεί την περιγραφή ενός ολόκληρου κόσμου πικάντικα ανθρώπινου μια ευαίσθητη ματιά στον χρόνο μιας Αθήνας που ήταν ρομαντική, φιλόξενη, απρόσβλητη από την λαίλαπα της δήθεν εξέλιξης στη νέα σελίδα της μεταπολίτευσης και η οποία μεταπολίτευση θα μεταμόρφωνε, μάλλον προς το χειρότερο, την μαγεία της πολλές φορές σκληρής πραγματικότητας της περιόδου εκείνης.Ο Στεφανάκης, με ισχυρή δόση ποιητικότητας, φιλοσοφίας για τα πεπραγμένα των ανθρώπων και πολλές φορές με μελαγχολικό τόνο για τον χαμένο χρόνο που αναζητά όπως ο Προυστ, μας μιλά διεξοδικά για αυτή την σαγηνευτικά δύσκολη εποχή με χαρακτηριστική αγάπη: "Οι δύσκολες εποχές είναι λίπασμα για τα ιδανικά. Τότε μόνο οι πράξεις μετράνε σε αντίθεση με τις ομαλές καταστάσεις, όπου τα λόγια φτάνουν και περισσεύουν...






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου