12 Μαΐου 2014

 
 
Ο δικηγόρος-λογοτέχνης κ. Χρήστος Λαζαρόπουλος μιλά  
στη Χαριτίνη Μαλισσόβα για τις Διαδρομές της εφημ.Θεσσαλία.
 



 " Η Ποίηση είναι η Θωράκισή μας στα δύσκολα και συγχρόνως το δόρυ"



 Με αφορμή την Παγκόσμια ημέρα Ποίησης,η στήλη φιλοξενεί τον Ποιητή και δικηγόρο κ.Χρήστο Λαζαρόπουλο,σε μια συζήτηση που επεκτείνεται σε καίρια θέματα.

Ο Χρήστος Ν. Λαζαρόπουλος γεννήθηκε το 1959 στον Πειραιά και μεγάλωσε και ζει στην Ακρόπολη. Σπούδασε νομικά και εργάζεται ως δικηγόρος στην Αθήνα. Έχουν εκδοθεί εκτός εμπορίου από το περιοδικό Τεχνών και Γραμμάτων "Αλεξίσφαιρο" οι εξής ποιητικές συλλογές:
"Μειδίαμα Νόμου",
"Ισοζυγίες Ονείρων"
και "Παγοθραύστης Συναισθημάτων".
Τελευταία του ποιητική συλλογή από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη είναι η :"Αρρήτων Όψις",μια ανθολογία αποφθεγματικών διαμαντιών με έντονη φιλοσοφική διάθεση.
 
 
 
 
 
 
1)"Αρρήτων Όψις”, λοιπόν, ο τίτλος της ποιητικής σας συλλογής. Τι σας οδήγησε στην επιλογή του συγκεκριμένου τίτλου;
- Η κατάθεση ψυχής η οποία προϋποθέτει αλλά και συνοδεύει ένα ποίημα είναι στον συνειδητά χώρο του αρρήτου, ακόμα και του ασυνειδητου θα μπορούσαμε να πούμε. Επομένως κάθε ποίημα περιέχει ανομολόγητες πεποιθήσεις ή συναισθήματα, τα οποία μόνο με την καταγραφή απελευθερώνονται, αλλά και μόνο με την ανάγνωση βρίσκουν αποδοχή και ταύτιση. 
 

Tα ποιήματά σας,ωστόσο, είναι άτιτλα. Γιατί;
 

-Τα ποιήματα είναι άτιτλα γιατί πολλές φορές ο τίτλος εκ μέρους του ποιητή, τα περικλείει νοηματικά και ψυχικά. Ως άτιτλα, αν και δεν προσφέρονται για άμεση αναγνωστική αναγνωρισιμότητα και περαιτέρω διάδοση τους με τον «εύκολο τίτλο» τους, ωστόσο η ελευθερία ερμηνείας που «απολαμβάνει» όποιος σκύβει επάνω του, ανταμείβει το τεχνικό πρόβλημα της βραδύτητας αναγνώρισής του.



Πώς συνδυάζετε-ται το επάγγελμα του νομικού, και μάλιστα του ενεργού δικηγόρου, με αυτό του ποιητή;- κατά πολλούς ασυμβίβαστες ιδιότητες.
- Η ζωή η ίδια αλλά και η διαδρομή μου, μου δείχνουν με ένταση καθημερινά ότι η αντίφαση και το ασυμβίβαστο είναι πρωταρχικά στοιχεία ενός ενδιαφέροντος, τουλάχιστον, βίου. Απ’ όλα κάτι αντλούμε, πολύ ή λίγο, ως αντιστήριξη στην δηλητηριώδη ρουτίνα, η οποία επικρέμαται καθημερινά και ανά πάσα στιγμή εφησυχασμού είναι δυνατόν να μας καταπιεί. Με ό,τι συνεπάγεται για μας και τα αγαπημένα πρόσωπά μας. Να σας θέσω υπ’ όψη σας, ότι εκτός από 29 χρόνια μαχομένη Δικηγορία, έχω ασχοληθεί με τον ερασιτεχνικό αθλητισμό για 17 χρόνια, (κολύμβηση και water polo -Εθνικός Πειραιώς), μετά ως παράγων δώδεκα χρόνια (αντιπρόεδρος) σε ποδοσφαιρική ανώνυμη εταιρεία (“Γ.Σ. ΚΑΛΛΙΘΕΑ Π.Α.Ε.”), έπειτα “εκ πλαγίου” με την Πολιτική, ως Νομικός Σύμβουλος του Υπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης και μετά Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων και νυν υποψηφίου Δημάρχου Αθηναίων Άρη Σπηλιωτόπουλου. Το κρίσιμο στοιχείο δεν είναι με τι ασχολείσαι στη ζωή, αλλά με τι ψυχική προσέγγιση συμμετέχεις σε ό,τι επιλέγεις να ασχοληθείς. Το “πως” είναι που δίνει νόημα στο “τι”. Αυτό το έχω διδαχθεί ως κορυφαίο νόημα Ζωής από την Φιλοσοφία του Ποινικού Δικαίου. Και όσον αφορά μια πιο αφηρημένη θέση :
"Σε μια μικρή κόκκινη κλωστή,
σαν του Μάρτη
δεν επικρέμονται όλα.
Συνδέονται."




Ποιοι είναι οι δικοί σας αγαπημένοι ποιητές; ( Η δική σας γραφή δείχνει να μην έχει επιρροές, από άλλους ποιητές...) - Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, η πατρίδα μου, με 25 αιώνες συνεχούς ποιητικής παραγωγής, θα ήταν άδικο να μνημονεύσω κάποιους ιδιαίτερα. Ό,τι εκπέμπει αυτός ο τόπος και οι άνθρωποί του είναι ένα μαγικό συνταίριασμα πολλών δράσεων και επιδόσεων. Η Ελλάδα δεν είναι χώρα των τεχνών, είναι η ίδια Τέχνη.


Από την πρώτη ανάγνωση των ποιημάτων σας, διαφαίνεται μια Σωκρατική σοφία. Είναι έντονη η φιλοσοφική σας διάθεση, σε σημείο που κάποιοι κριτικοί μιλούν για Φιλοσοφική Ποίηση ή Ποιητική Φιλοσοφία. Πόσο το επιδιώκετε εσείς αυτό; Τι σας εκφράζει περισσότερο; Στο βιογραφικό σας αναφέρεται ότι ζείτε απέναντι από την Ακρόπολη. Σίγουρα έχετε επηρεαστεί άμεσα από αυτό...
- Αν επεδίωκα εκ των προτέρων τι να γράψω, θα ήταν οτιδήποτε άλλο εκτός από ποίηση. Γράφω γιατί αισθάνομαι να γράψω, αισθάνομαι να γράψω γιατί νοιώθω ευγνωμοσύνη προς τον Κόσμο για την αγάπη που αντλώ, καθημερινά, από το θαύμα που λέγεται Ζωή. Δεν έχω φύγει ποτέ από την περιοχή που μεγάλωσα από μικρό παιδί. Δημοτικό στην πρώτη παράλληλο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, μετά στο Α΄ Πρότυπο Γυμνάσιο Αθηνών στην Πλάκα. Οι σχολικές κοπάνες στου Φιλοπάππου στον Λουμπαδιάρη στο περίπτερο του Πικιώνη και στη Πνύκα. Η παιδική ηλικία μου είναι στιγματισμένη ανεξίτηλα ευεργετικά από προσλαμβάνουσες υπερχειλίζουσας ποιότητας περιβάλλοντος. Δεν ξέρω αν είμαι τυχερός που είμαι πέντε γενεών Αθηναίος, αν και η γιαγιά μου, (από τον πατέρα μου), είναι από τις Μηλιές Πηλίου, αλλά οπωσδήποτε αισθάνομαι ευτυχής και ευγνώμων που χαράχτηκα από το περιβάλλον αυτό.

6)Το ερωτικό στοιχείο, έντονο σε πολλά ποιήματά σας, εκφράζεται με συνομιλία στο άλλο πρόσωπο. Πόσο σημαντικό είναι να μπορούμε συνομιλούμε ουσιαστικά με το αντικείμενο του πόθου ή της αγάπης μας ;

- Ο λόγος, η ποιοτική συμβατότητα της συνομιλίας, η έντασή της, τα λεπτοφυή κρυφά και εμφανή χαρακτηριστικά της, εξ επαγγέλματος και εξ ιδιότητος, είναι για μένα το άπαν. Το ισχυρότερο αλλά και πιο ερωτικό σημείο του ανθρώπου είναι ο εγκέφαλος. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Αν και ποιητικά διαφοροποιούμαι από την θεωρουμένη συμβατική συνομιλία.
Την νύχτα

που είπα τα πιο πολλά,

η σιωπή

δεν έλεγε να σταματήσει”




7)Διάχυτη, επίσης, είναι και ευαισθησία σας προς την τρυφερή παιδική ηλικία, κάτι που με έχει συγκινήσει σε πολλά ποιήματά σας. Ποιό νομίζετε ότι είναι το χρέος μας απέναντι στα παιδιά;

- Ως μοναχοπαίδι εισέπραξα από μικρός την αγάπη και την έμπρακτη ισοτιμία τόσο από την οικογένειά μου, όσο και από το φιλικό περιβάλλον των γονέων μου. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα παιδιά ισότιμα, όχι ως παιδιά, με μόνη πάντοτε ζωντανή και έμπρακτη απόδειξη ότι σε αυτά θα παραδώσουμε τη Ζωή και τον πλανήτη αυτό, ως κληροδότημα, αντάξιο των προσπαθειών και ενεργειών μας. Αν ως κοινωνία διαπαιδαγωγούσαμε τα παιδιά, από μικρή ηλικία ως ενήλικες, με τόνωση της ιδέας της ανάληψης σε αυτά της προσωπικής και κατά συνέπεια κοινωνικής ευθύνης τους, ο κόσμος μας σήμερα θα ήταν πολύ διαφορετικός, προς το καλύτερο. Όσον αφορά δε την ευαισθησία, θέλω να επισημάνω ότι δεν είναι, όπως παραδοσιακά θεωρείται, μία “θηλυπρεπής” ιδιότητα, αλλά αντιθέτως αν δεν συνοδεύεται από ανάλογη δύναμη διαχειρίσεώς της, είναι δυνατόν να διαλύσει αυτόν που την αισθάνεται. Έτσι, συνήθως χάνουμε, από υπερβολική ευαισθησία, χωρίς ανάλογη δύναμη διαχειρίσεως, τους πιο ευαίσθητους εφήβους μας. Από την πορεία τους προς τεχνητούς παραδείσους τοξικοεξάρτησης ή από αυτοκτονικούς ιδεασμούς που στατιστικά εμφανίζονται στην πιο ευαίσθητη περίοδο, την εφηβεία, όπου απροετοίμαστοι οδηγούνται από την ευαισθησία στην πραγματικότητα, άοπλοι, από την πολλές φορές κακώς εννοούμενη υπερπροστασία. Το χρέος επομένως όλων μας προς τα παιδιά είναι η μεταλαμπάδευση ενός πυρήνα Αρχών και Αξιών, που έχουμε συμφωνήσει, ως Κοινωνία, ως Αξιακό Κώδικα, μακρυά από στερεοτυπικές αγκυλώσεις και κοινωνικά taboo, που δυστυχώς καθημερινά τα εμβολιάζουμε και έτσι αναπαράγεται πολλαπλασιαστικά η κοινωνική παθογένεια. Η νέα γενιά είναι η Πρόοδος της Ζωής και ότι συμπαρομαρτεί αυτό. Ήθος και Γνώση , Αρχές και Αξίες είναι το οπλικό σύστημα των παιδιών για να προχωρήσουν ψηλότερα, Αρκεί, βέβαια, να συμφωνήσουμε ως κοινωνία ενηλίκων τη ποιότητα του περιεχομένου τόσων προανέφερα. Η ποιότητα του κληροδοτήματος χαρακτηρίζει τον κληροδόχο.



8) Πόσο χρήσιμη θεωρείτε ότι είναι η Ποίηση στη σημερινή επoxή - όταν όλοι έχουν να αντιμετωπίσουν πρωτίστως μια αβέβαιη , πια, καθημερινότητα;

- Η Ποίηση, μαζί με την Φιλοσοφία, σε συνδυασμό με το αμέσως ανωτέρω περιεχόμενο, είναι η ασπίδα του Ανθρώπου απέναντι σε κάθε αντιξοότητα. Όλα αυτά δεν είναι όπως πολλοί πιστεύουν πολυτέλεια. Η Ποίηση είναι η Θωράκισή μας στα δύσκολα και συγχρόνως το δόρυ. Η κάθε κρίση που έχει βιώσει η ανθρωπότητα έως σήμερα, ιστορικά, έχει μελετηθεί και αξιολογηθεί ότι είχε ως κύρια παράμετρο την πολιτισμική παρακμή που οδήγησε νομοτελειακά στην κοινωνική κρίση. Μετά αναλόγως άλλων χαρακτηριστικών έχουμε αναλόγως διαφόρου τύπου κρίσεις ως αποτέλεσμα, κυρίως την πολιτική κρίση και την οικονομική. Αυτές όμως είναι η κατάληξη.

   Πόσο μπορεί και πρέπει η ποίηση να είναι διδακτική; Γράφετε με γνώμονα την εξωτερίκευση όσων εσείς επιθυμείτε ή αποσκοπείτε να πείτε κάτι στους αναγνώστες σας;
- Η ποίηση είναι ένας ιδιόρρυθμος τρόπος ζωής. Δεν είναι συνταγή, δεν είναι φόρμουλα, δεν είναι επιθυμία. Συμβαίνει ή όχι. Και όταν συμβαίνει, σημαίνει ότι έχει συνυπάρξει, προηγουμένως, ένα περίπλοκο πλέγμα ορατών και αοράτων διεργασιών, οι οποίες κυοφορούν και γεννούν το αποτέλεσμα, που ένα από αυτά μπορεί να είναι η ποίηση. Το τι θα τεχθεί, έχει να κάνει με την ποιότητα, συνειδητή ή ασυνείδητη, των “γονεϊκών” χαρακτηριστικών και προϋποθέσεων. Εν κατακλείδι θεωρώ, προσωπική γνώμη μου καταθέτω, ότι ο κόσμος δεν έχει ανάγκη “επί σκοπώ” Τέχνης. Και το θαύμα της Ζωής δεν έχει κανένα λόγο να την αγκαλλιάσει.

  Οι λέξεις, μοιάζουν να έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για εσάς, αφού στα ποιήματά σας, με τόσο λίγα λόγια συμπυκνώνετε τόσα νοήματα, και, το κυριότερο, κατανοήσιμα στο αναγνωστικό κοινό
- Οι λέξεις στο σύνολό τους συγκροτούν ένα ζώντα και εξελισσόμενο οργανισμό, την Γλώσσα, που σε πρώτο χρόνο είναι Εργαλείο και προϋπόθεση Σκέψης και έπειτα Εργαλείο Επικοινωνίας. Πρώτα γνωρίζουμε την λέξη και μετά την σκεφτόμαστε και στη συνέχεια επικοινωνούμε με το περιβάλλον, γραπτά ή προφορικά. Αν δεν ην ξέρουμε, δεν την σκεφτόμαστε. Είναι μια απλή εξίσωση αυτή η διαδικασία. Πάντως θεωρώ τυχερό, μόνο έτσι μπορώ να το εξηγήσω, που ανήκω σε μία από τις κυριολεκτικά τελευταίες γενιές που διδάχθηκαν Αρχαία Ελληνικά. Αυτό είναι ένα τακτικό πλεονέκτημα να διαχειρίζεσαι τις σκέψεις, τις αναζητήσεις, τη περισυλλογή σου και ως φυσική, εν τέλει, διαδικασία να μπορείς να επικοινωνήσεις όλα αυτά. Και η Ελληνική γλώσσα είναι, κατά τη γνώμη μου, ένα από τα καλύτερα, αν όχι το λυσιτελέστερο, όργανο/εργαλείο για να κοινωνήσει ένας άνθρωπος το είναι του, ακριβώς, λεπτοφυώς.
Τι είναι για εσάς , κύριε Λαζαρόπουλε, (η)Ποίηση ;
- « Ο τοίχος έγραφε :

“Τι είναι η Επανάσταση; Ποίηση”

Τι είναι η Ποίηση;

Να βρούν οι λέξεις

την αλήθεια τους.

Να μπουν

σε άλλη σειρά

να φτιάξουν πρόταση.



Που να αντέχει.



Να βρει ο λυρισμός

τη θέση του

μέσα στο έπος.



Ο ποιητής τη μούσα του

και βίο

για τα όνειρά του.



Και όσοι

διαβάζουν ποίηση

να νοιώσουν

κατάψυχα

την ευθύνη

της λευτεριάς τους.».




Σας ευχαριστώ για την τιμητική φιλοξενία σας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου