Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης

 

 

  Με την κρίση

οι αχρείοι έγιναν ακόμα πιο αχρείοι,

 οι εντάξει  ακόμα πιο εντάξει."

 
 

Ο Γιώργος Ίκαρος Μπαμπασάκηςκαταγράφει μνήμες από το νεαρό Ίκαρο που έζησε στο Βόλο.
Μιλάει για την Κρίση,αλλά και για τη δημιουργία,για την ποίηση και την τέχνη της γραφής.'Το να γράφεις είναι πολύ σκληρή υπόθεση.Έχεις να κουβαλήσεις αιώνες παρελθόντος¨τονίζει χαρακτηριστικά.
 

-Σας καλωσορίζω στην εφημερίδα "Θεσσαλία",΄κύριε Μπαμπασάκη.

Αληθεύει ότι εδώ είχατε δημοσιεύσει τα πρώτα σας κείμενα;

Πόσα χρόνια έχουν περάσει από τότε;

Ναι, αληθεύει. Πάνε τριάντα πέντε χρόνια. Ήταν ένα κείμενο για τον Μάριο Χάκκα, με τίτλο «Σπουδή στον Μάριο Χάκκα», άλλο ένα για τον Τσάρλι Τσάπλιν, «Σαρλώ, ο Εραστής της Ζωής», και κάποια ποιήματα. Ήμουν δεκαεφτά χρονών παιδί.

 

-Εφηβεία στο Βόλο, λοιπόν. Ποιες είναι οι εντονότερες μνήμες σας που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας, από την εποχή εκείνη;

Τις καταγράφω τις μνήμες μου από τον Βόλο στο Κονσέρτο για Τέσσερις Δεκαετίες, το μυθιστόρημα που γράφω και δημοσιεύω καθημερινώς στο Lifo.gr. Έχουν να κάνουν με το Πάρκο, με την ντισκοτέκ Sanitarium, με την Εξωραϊστική, με ένα μπαρ που λεγόταν Saloon, με την Σκάλα των Μιλάνων που τότε ήταν στην Ερμού, με τα αγγλικά του Μαργαρίτη στην οδό Αλεξάνδρας, και με το καθοριστικότατο, για μένα και για πολλούς εκείνη την εποχή, γεγονός της ελεύσεως των ηθοποιών και καλλιτεχνών που σχημάτισαν τη Θεατρική Λέσχη Βόλου. Επίσης, με πολύ ανήσυχους συμμαθητές μου στο Δεύτερο Αρρένων, όπως ο Γιάννης Τζώρτζης, ο Χαϊμ Πολίτης, ο Νικόλαος Λουδοβίκος, και ο Κώστας Βόμβολος. Και φυσικά με τα κορίτσια που αγαπούσαμε τότε: τη Μόνικα Τσ., τη Μάνια Σ., την Αννίτα Φ., την Αθηνά Μ., την Ειρήνη Κ. Και με ακόρεστα διαβάσματα.

 

-Στα βιβλία σας, αλλά και στις δημοσιεύσεις σας, υπάρχει έντονο το στοιχείο της φιλίας. Πόσο σημαντική είναι η φιλία για εσάς και πόσο πιστεύετε ότι την ιστορία τη γράφουν οι παρέες στη χώρα μας;

Η φιλία, για μένα, είναι ό,τι πιο σημαντικό και καθοριστικό. Είναι η ανάσα μου. Η φιλία, όπως την εννοώ εγώ, έχει το στοιχείο της σύμπραξης σε αποκοτιές από αυτές που ομορφαίνουν τη μοίρα, έχει μια στάλα έντονης συνωμοτικότητας. Για μένα, φιλία σημαίνει συμμετοχή σε υπερβατικά εγχειρήματα αλλά και γλυκό θάλπος. Δεν έχω ζήσει ποτέ μόνος, πάντα ζω με τους φίλους.

 

-Είστε –κατά κοινή παραδοχή και ομολογία– από τους ανθρώπους που έχουν διαβάσει τόνους βιβλίων.

Πώς κρίνετε όσους θέλουν να επιβάλλουν τους εαυτούς τους ως συγγραφείς και ποιητές χωρίς να έχουν ευρύτητα αναγνωσμάτων; – το διαδίκτυο έχει αναδείξει πολλά τέτοια παραδείγματα.

Όλοι αυτοί έρχονται από το πουθενά, μένουν στο πουθενά, καταλήγουν στο πουθενά. Στο Διαδίκτυο κυκλοφορούν οι πάντες και τα πάντα. Το να γράφεις είναι πολύ σκληρή υπόθεση, πάρα πολύ σκληρή υπόθεση. Έχεις να κουβαλήσεις αιώνες παρελθόντος. Όποιος δεν κουβαλάει αιώνες παρελθόντος, δεν μπορεί να γράψει ούτε δύο αράδες της προκοπής. Ας γράφουν όσοι θέλουν και όσο θέλουν, δεν πειράζει. Το να μιλάς με τους πεθαμένους σαν να είστε φίλοι καρδιακοί, το να κατακτάς τα δικαίωμα να φας και να πιεις μ’ αυτούς που σε έκαναν άνθρωπο, αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα. Ελάχιστοι το κερδίζουν.

 

-Η Κρίση, τελικά, μας έκανε να συνειδητοποιήσουμε τις αδυναμίες μας και να βελτιωθούμε ποιοτικά;

Ποια είναι η εκτίμησή σας;

Όχι, τίποτα που να μην το ξέραμε ήδη δεν μας έμαθε η Κρίση. Κανείς δεν βελτιώνεται αν δεν είναι ήδη βελτιωμένος. Η Κρίση ένα έχει κάνει έως τώρα: οι αχρείοι έγιναν ακόμα πιο αχρείοι, οι εντάξει έγιναν ακόμα πιο εντάξει.

 

-Ποιητής, συγγραφέας, μεταφραστής, λάτρης της μουσικής, του κινηματογράφου, των εικαστικών Τεχνών.

Τελικά, μήπως είστε λάτρης της Τέχνης γενικά, και υπηρετείτε κάποιο κομμάτι της ανάλογα με τη διάθεσή σας; Ποια ιδιότητά σας υπερισχύει αυτό τον καιρό;

Δεν υπηρετώ τίποτα. Με γοήτευσε από τότε που άρχισα να καταλαβαίνω τον κόσμο η περιπέτεια των δημιουργών, ανθρώπων που θέλησαν να φτιάξουν πράγματα που δεν υπήρχαν προηγουμένως, να επινοήσουν συμπεριφορές, να βάλουνε σημεία στίξεως στο τρελό χειρόγραφο της ζωής μας στον πλανήτη, να σχεδιάσουν την παρτιτούρα του τραγουδιού που ξεγελάει το χρόνο και τη φθορά. Γράφω από μικρός. Και αυτό που κάνω είναι να κοινοποιώ, κάθε φορά, τις περιπολίες μου στα σκοτεινά τοπία του κόσμου, να χαρτογραφώ το χάος, όπως μ’ αρέσει να λέω. Αυτό τον καιρό γράφω με ρυθμούς σχεδόν ιλιγγιώδεις το Κονσέρτο για Τέσσερις Δεκαετίες, την ιστορία της μεταπολιτευτικής Ελλάδας με τα μάτια ενός μανιακού μνήμονα.

-Η λεγόμενη «υψηλή διανόηση», υφίσταται στην Ελλάδα της Κρίσης –και δεν εννοώ μόνο την οικονομική κρίση, αλλά και την κρίση αξιών, γενικότερα– και της απαξίωσης των πάντων;

Αν ναι, θέλετε να μας αναφέρετε κάποια ονόματα;

Δεν ξέρω τι θα πει «υψηλή διανόηση», ούτε και διαπιστώνω καμιά καινούργια απαξίωση των πάντων. Ας πούμε ότι θορυβεί σχεδόν εφιαλτικά η ανοησία και η κακεντρέχεια, ότι η επίσημη πραγματικότητα προβάλλει το κενό του κενού και το τίποτα του τίποτα εις την νιοστή, ενώ σε μια παράλληλη, ίσως υπόγεια, πραγματικότητα υπάρχουν δημιουργοί που μεγαλουργούν, αλλά σχεδόν στα κρυφά. Ονόματα σημαντικών ανθρώπων με δημόσιο λόγο: Ευγένιος Αρανίτσης, Θάνος Σταθόπουλος, Αχιλλέας Κυριακίδης, Κώστας Μαυρουδής, Βασίλης Καραποστόλης, πατήρ Νικόλαος Λουδοβίκος, Στέλιος Ράμφος, Σωτήρης Γουνελάς, και πολλοί άλλοι. Πολύ σπουδαίος, και θρηνώ για τον αδόκητο χαμό του, ο φίλος μου μες στις δεκαετίες, Κωστής Παπαγιώργης. Και άλλοι δύο μακαρίτες φίλοι: ο συγγραφέας Χρήστος Βακαλόπουλος και ο ποιητής Ηλίας Λάγιος.

 

-Υπάρχει τρόπος, και, κυρίως διάθεση, από τους ανθρώπους της διανόησης να τραβήξουν το μορφωτικό επίπεδο των νέων ανθρώπων προς τα επάνω;

Εκφράζω το φόβο ότι έχει δημιουργηθεί μια Ελίτ ανθρώπων, οι οποίοι κινούνται μεταξύ τους αφήνοντας τους υπόλοιπους στη μαζική εκτόνωση μέσω φθηνής τηλεόρασης, φθηνών αναγνωσμάτων και ακουσμάτων και άσκοπου σερφαρίσματος στο πολυαμφιλεγόμενο διαδίκτυο.

Ποια είναι η δική σας αίσθηση και εκτίμηση;

Δεν μπορεί κανείς να πάρει κανέναν από το αυτί και να τον οδηγήσει στον θησαυρό. Οφείλουμε να ακούμε τα κελεύσματα και να αρχίζουμε τη διαδρομή της αναζήτησης. Όλα στο πιάτο δεν μπορούμε να τα έχουμε. Ο θησαυρός είναι εδώ, και δεν είναι δύσκολο να τον ανακαλύψεις. Το δύσκολο είναι να μπορείς να δεξιωθείς το δώρο. Το δώρο είναι εδώ: ποιητές, συγγραφείς, μουσικοί, θεατράνθρωποι, αρχιτέκτονες, κινηματογραφιστές, ζωγράφοι, ο Νίκος Καρούζος, ο Πεντζίκης, ο Μόραλης, η Δημουλά, ο Ηλίας Πετρόπουλος, ο Πικιώνης, ο Κωνσταντινίδης, ο Ζενέτος, ποιον να πρωτοθυμηθώ. Κανείς δεν μπορεί να πει ότι είναι δύσκολο σήμερα να ανακαλύψει, και να απολαύσει, τον πλούτο μας. Άλλο αν δεν θέλει. Άλλο αν προτιμά πότε τον ταχύπλοο νεοπλουτισμό, πότε τον ψεύτικο κλαυθμό και οδυρμό, πότε την προσποιητή γκρίνια. Ο θησαυρός είναι εδώ. Όποιος θέλει, ξέρει να τον αξιοποιήσει. Ο κήπος είναι εδώ, όποιος θέλει ας τον ποτίσει.

 

- Έχοντας διανύσει μια πορεία η οποία σας συγκαταλέγει στους ανθρώπους της διανόησης, ποιο στοιχείο του χαρακτήρα σας και ποιο βιβλίο σας θα θέλατε να είναι τα αναγνωριστικά σας, για τις επόμενες γενιές;

Είμαι σχεδόν ολέθρια γενναιόδωρος, έχουν να λένε γι’ αυτό όσοι με ξέρουν, Μ’ αρέσει πολύ αυτό το χαρακτηριστικό μου, μ’ αρέσει να με σκέφτονται έτσι. Το μυθιστόρημα μου Διασυρμός που εξέδωσε η Εστία είναι μια καλή επιτομή όσων προσπάθησα να κάνω στη χώρα και στη γλώσσα μας.

 

- Θα κλείσω με μια φράση σας από άλλη συνέντευξή σας, η οποία με εντυπωσίασε, με άγγιξε και την ασπάζομαι και προσωπικά: «Αισθάνομαι μεγάλη ασφάλεια μόνο με τα γούστα μου. Ξέρω πολύ καλά τι μου αρέσει και τι δε μου αρέσει. Δεν μπορώ πάντα να το εξηγήσω. Αν ζοριστώ μπορώ να το εξηγήσω αλλά πολλές φορές δε χρειάζεται».

Το ερώτημά μου είναι: Πόσο ώριμος ή πόσο αιώνια έφηβος πρέπει να είναι κάποιος για να αισθάνεται έτσι;

Πόσο απέχει, τελικά, ο σημερινός Γιώργος -Ίκαρος Μπαμπασάκης από τον νεαρό Ίκαρο που έζησε στο Βόλο;

Δεν ξέρω τι πρέπει και τι δεν πρέπει. Τα πρέπει μού προκαλούν αλλεργία. Μπορώ να πω ότι αισθάνομαι πως η ωριμότητά μου είναι η ολοένα και πιο μεθοδική και συστηματική ενασχόλησή μου με τα όσα σκίρτησαν μέσα μου στην εφηβεία μου. Και σήμερα ακούω τραγούδια που άκουγα τότε, σκέφτομαι με τρόπους με τους οποίους σκεφτόμουν και τότε, καταφεύγω σε στρατηγικές που ακολουθούσα και τότε. Ήταν μεγάλο στοίχημα για μένα το να μείνω πιστός σε αποφάσεις που πήρα σουλατσάροντας στην Κωνσταντά, την Κασσαβέτη, και την Αλεξάνδρας. Όταν με βλέπουν να χαμογελάω, σημαίνει ότι νιώθω πως το κέρδισα εκείνο το στοίχημα.

 

Σας ευχαριστώ θερμά! 




Δεν υπάρχει περίπτωση να διαβάσει κάποιος δημοσιεύσεις ή βιβλία του Μπαμπασάκη και να μην νιώθει ότι προχωρά ένα βήμα τις γνώσεις του, και, κυρίως, να μην μπει στη διαδικασία να δει κομμάτια του εαυτού του, είτε ταυτίζεται με τις απόψεις του, είτε όχι!
Πολυδιαβασμένος, πολυγραφότατος, πάντα αντισυμβατικός, αλλά και πάντα ευγενής.
Τον τελευταίο καιρό τον συναντάμε καθημερινά στη διαδικτυακή εφημ. lifo.gr, στην οποία γράφει το "Κονσέρτο για Τέσσερις Δεκαετίες", στο οποίο αναλύει την ιστορία της Μεταπολιτευτικής Ελλάδας με τα δικά του βιώματα,τη δική του οπτική, τα μάτια ενός μανιακού μνήμονα,όπως ο ίδιος λέει."
Χαριτίνη Μαλισσόβα




 

Ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1960. Είναι ποιητής, μεταφραστής και συγγραφέας. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, άρχισε να γράφει σε έντυπα όπως το "Ιδεοδρόμιο" του Λεωνίδα Χρηστάκη και η "Χιονάτη" του Βαγγέλη Κοτρώνη. Συνεργάστηκε με την εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" και το περιοδικό "Έψιλον". Διατήρησε τη σελίδα του βιβλίου στην εφημερίδα "City-Press". Ο τρόπος ζωής του τον οδήγησε στη συστηματική μελέτη των λεγόμενων "ιστορικών πρωτοποριών" (Φουτουρισμός, Dada, Υπερρεαλισμός), των Beat ποιητών και συγγραφέων, καθώς και του ρεύματος για την "υπέρβαση και την πραγμάτωση της Τέχνης" (Cobra, Λεττριστές, Καταστασιακοί). Καρπός αυτών των αναζητήσεών του είναι τα πολυσυζητημένα του βιβλία για τον William S. Burroughs, για την Internationale Situationniste, για τον Guy Debord, για τον Μάη του '68. Ίδρυσε και διηύθυνε την επιθεώρηση "Propaganda", όπου δημοσιεύτηκαν κρίσιμα κείμενα για την πολιτική και την κουλτούρα των καιρών μας. Έχει εργαστεί στο ελληνικό ραδιόφωνο, και συγκεκριμένα στο Δεύτερο Πρόγραμμα, στην ΕΡΑ4, στον Εν Λευκώ, στο Κόκκινο 105,5, και στο Κανάλι 1 Πειραιάς 90,4. Σήμερα διευθύνει τη σειρά "Αιφνίδια Ντοκιμαντέρ" στις εκδόσεις Γαβριηλίδης και το λογοτεχνικό περιοδικό/εγχείρημα "ΚΟΡΕΚΤ", μαζί με τον ποιητή Θάνο Σταθόπουλο, στις εκδόσεις Νεφέλη. Είναι μέλος του Κύκλου Ποιητών και της Εταιρείας Συγγραφέων.