22 Ιουνίου 2017

Μαίρη Κόντζογλου Η λογοτεχνία,δεν χωρίζεται σε καλή, γυναικεία, ανδρική, δύσπεπτη ή εύπεπτη. Από τη στιγμή που μπαίνουν προσδιορισμοί παύει να είναι ‘λογοτεχνία’

               Μαίρη Κόντζογλου 



"Η λογοτεχνία,δεν χωρίζεται σε καλή, γυναικεία, ανδρική, δύσπεπτη ή εύπεπτη. Από τη στιγμή που μπαίνουν  προσδιορισμοί παύει να είναι ‘λογοτεχνία’ .



Με αφορμή το βιβλίο της Οι Μαγεμένες (Las Incantadas) που παρουσιάζεται στο Βόλο την Παρασκευή, 23 Ιουνίου 2017, στις 7 μ.μ.,στο Public Βόλου (Ογλ 28 & Ι. Κονταράτου 9) συνομιλήσαμε  με την  Μαίρη Κόντζογλου.

Για το βιβλίο θα μιλήσει η δημοσιογράφος Ροσσάνα Πώποτα ενώ η συγγραφέας θα συνομιλήσει με το κοινό και θα υπογράψει αντίτυπα του βιβλίου.

Στη συνέντευξη που παραχώρησε για τη εφ.Θεσσαλία  η Μαίρη  Κόντζογλου εξηγεί ποιες είναι είναι "οι Μαγεμένες",μιλά για την ανάγκη της γνώσης της τοπικής ιστορίας και τη διαφύλαξη  της πολιτιστικής μας κληρονομιάς .

 Η Μαίρη Κόντζογλου, που καταξιώθηκε στο αναγνωστικό κοινό από την Τριλογία "Τα παλιά Ασήμια", μιλά  για τον απόηχο της επιτυχίας της,για τη δυσκολία της μεγάλης φόρμας και καταθέτει  την άποψή της για την αποκαλούμενη γυναικεία λογοτεχνία και τις λίστες των ευπώλητων βιβλίων.

 



"Οι Μαγεμένες",ο τίτλος του νέου σας βιβλίου, βασισμένο σε ιστορικά στοιχεία. Τι ακριβώς ήταν οι Μαγεμένες ;


Οι Μαγεμένες - Las Incantadas στα λαντίνο, τη γλώσσα των σεφαραδιτών Εβραίων της Σαλονίκης ή Στοά των Ειδώλων για τους Έλληνες είναι ένα ρωμαϊκό μνημείο το οποίο βρισκόταν στο κέντρο της πόλης, εξαιρετικής ομορφιάς και μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας.

Πιθανόν να ήταν μέρος ενός μεγαλύτερου συγκροτήματος,  γυμναστηρίου κατά πάσα πιθανότητα.

Το μνημείο, από τα ύστερα χρόνια του 2ου μΧ αιώνα που φιλοτεχνήθηκε, το σεβάστηκαν όλοι οι κατακτητές της πόλης –και ήταν πολλοί- , όπως και οι μεγάλοι σεισμοί  που την χτύπησαν.

 

Το 1864 ο Γάλλος παλαιογράφος Εμανουέλ Μιλλέρ , με εντολή του αυτοκράτορα της Γαλλίας Ναπολέοντα του Γ’ και τη σύμφωνη γνώμη του σουλτάνου Αμπντούλ Αζίζ  - η Σαλονίκη είναι ακόμη τουρκοκρατούμενη – φτάνει στην πόλη για να  πάρει το μνημείο στο Παρίσι, παρά την θέληση όλων των κατοίκων, είτε ήταν χριστιανοί, εβραίοι ή μουσουλμάνοι.

Αυτό είναι το ιστορικό γεγονός με λίγα λόγια, για το οποίο ελάχιστα πληροφορημένοι είμαστε όλοι μας.

 

Η «απαγωγή των Μαγεμένων» είναι η πρώτη καταγραμμένη αρχαιοκαπηλία της Ελλάδας, σαφώς έχει προηγηθεί η απαγωγή των  μαρμάρων του Παρθενώνα όμως δεν είναι καταγραμμένη πουθενά. Σε αντίθεση με τις ΜΑΓΕΜΕΝΕΣ , τις ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ ΤΗΣ ΣΑΛΟΝΙΚΗΣ όπως λέγονται που η απαγωγή του έχει καταγραφεί , από τον ίδιο τον απαγωγέα, στις καθημερινές σχεδόν επιστολές προς την γυναίκα του.


 Πού τελειώνει η ιστορία και πού αρχίζει η μυθοπλασία στο βιβλίο σας;

Με επίκεντρο την απαγωγή των Μαγεμένων έφτιαξα μια μυθιστορία που σαν τον κισσό σκαρφάλωσε πάνω στο ιστορικό γεγονός και το σφιχταγκάλιασε.

Θέλω να πω ότι το ιστορικό γεγονός της απαγωγής δεν βρίσκεται στο φόντο του μυθιστορήματος και έχει πλεχτεί μια μυθιστορία ανεξάρτητη από αυτό, αντίθετα, έχω βάλει τους ήρωες του βιβλίου να συμμετέχουν στην απαγωγή, είτε προσπαθώντας να την αποτρέψουν, κυρίως αυτό, είτε σαν συνεργοί του Μιλλέρ.

Ακόμη και ο ίδιος ο απαγωγέας είναι ένας από τους ήρωες του βιβλίου.

Φλογεροί επαναστάτες, αρχαιολόγοι και αρχαιοκάπηλοι, ελληνολάτρες και κερδοσκόποι, γυναίκες υποταγμένες, γυναίκες μοιραίες, δυναμικές ή καθηλωμένες στα κοινωνικά πρότυπα, άνθρωποι με ιδεώδη και άνθρωποι χωρίς ιερό και όσιο είναι οι ήρωες που συνθέτουν ένα πολύχρωμο, πολύγλωσσο και πολυθεϊκό παλίμψηστο.


Πόσο δύσκολη είναι η συλλογή των ιστορικών πληροφοριών και η ένταξή τους μέσα σε ένα μυθιστόρημα;

Δεν είναι δύσκολη, αν γνωρίζεις τον τρόπο να ερευνάς και αν έχεις καλές πηγές. Τώρα δε με το διαδίκτυο, όλα γίνονται ευκολότερα. Απαιτείται, όπως σε όλα τα πράγματα, αφοσίωση και σύστημα.


Η τοπική ιστορία δεν διδάσκεται στα σχολικά εγχειρίδια. Πόσο σημαντική θεωρείτε την ιστορική μνήμη ως κληρονομιά στο επόμενες γενιές και πόσο η λογοτεχνία μπορεί και οφείλει να βοηθήσει σ'αυτό;

«Σβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν, είναι σαν να σβήνεις και ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον» έχει πει ο Σεφέρης και δεν χρειάζεται να προσθέσω τίποτα άλλο.

Πιστεύω πως ναι, η λογοτεχνία βοηθάει και στο να γνωστοποιήσει ένα ιστορικό γεγονός ή πρόσωπο αλλά και στο να δείξει και κάποια άλλη πλευρά. Η Ιστορία συνήθως δεν γράφεται για να είναι αντικειμενική…

Επίσης, είναι γνωστό πως «μιλάει» για βασιλείς, στρατηγούς, επιφανείς τέλος πάντων ανθρώπους και για μεγάλα γεγονότα. Υπάρχουν όμως πάντα προσωπικότητες και γεγονότα που παρά λίγο δεν έγιναν γνωστά, παρά λίγο δεν άλλαξαν τον ρου της ιστορίας και του κόσμου.  Μπορούμε και από αυτά να μάθουμε.

 

"Τα Παλιά Ασήμια" αποτελούν μια τριλογία που αγαπήθηκε (από το πρώτο βιβλίο) ιδιαίτερα πολύ από τους αναγνώστες. Πόσο    

σημαντικό είναι για εσάς να συνεχίσετε να παραδίδετε βιβλία που αφορούν το ευρύ αναγνωστικό κοινό ;

Σημαντικό για μένα είναι να συνεχίσω να γράφω βιβλία με θέματα που πρώτα από όλους συγκινούν εμένα  και ανοίγουν τους συγγραφικούς μου ορίζοντες.

Αν αυτά τα θέματα αφορούν και πολλές χιλιάδες αναγνώστες ακόμη καλύτερα.

 

Γίνεται πολύς λόγος για την "γυναικεία" λογοτεχνία που απευθύνεται σε ευρύ κοινό που διαβάζει "εύπεπτα" βιβλία . Ισχύει αυτός ο διαχωρισμός; Ποια η δική σας άποψη ;

Η λογοτεχνία, όπως το λέει και η λέξη, δεν χωρίζεται σε καλή, γυναικεία, ανδρική, δύσπεπτη ή εύπεπτη. Από τη στιγμή που μπαίνουν οι επιθετικοί προσδιορισμοί παύει να είναι ‘λογοτεχνία’ .

Ναι, όπως πάντα και όπως σε όλο τον κόσμο, κυκλοφορούν εύπεπτα, ροζ, φουξ, μοβ,  ρομαντικά ,  όπως θέλουμε τα λέμε, βιβλία.

Δεν κάνουν όμως μόνο αυτά μεγάλες πωλήσεις. Υπάρχουν και εξαιρετικά βιβλία που γίνονται ευπώλητα. Αναφέρω την Ιωάννα Καρυστιάνη που θαυμάζω και παρακολουθώ ή το CONFITEOR του Ζάουμε πέρυσι που ήταν ένα θαυμάσιο και πολύ δύσκολο βιβλίο.

Όμως στην Ελλάδα, δυστυχώς, υπάρχει (ακόμη μία) διαστροφή για το συγκεκριμένο θέμα. Κάποιοι, χωρίς να έχουν διαβάσει, συνήθως τίποτα!, θεωρούν τα ευπώλητα «γυναικεία».

Γιατί αποκλείεται ένα λογοτεχνικό βιβλίο να κάνει μεγάλες πωλήσεις;

Η τέχνη είναι για όλους δεν είναι προνόμιο κάποιων συγκεκριμένων.


Η μεγάλη φόρμα (το μυθιστόρημα) έχει λιγότερους εκπροσώπους σε σχέση με τα βιβλία μικρής φόρμας(διηγήματα,νουβέλες).Θεωρείτε δυσκολότερη τη μεγάλη φόρμα ;

Προσωπικά, θεωρώ δυσκολότερο το διήγημα. Αλλά, αντικειμενικά, νομίζω πως ναι, σε ένα μυθιστόρημα πρέπει να συνθέσεις, αποσυνθέσεις και ανακατανείμεις πολύ περισσότερα πρόσωπα, γεγονότα, συναισθήματα κλπ. Επίσης η δομή είναι πολύ περισσότερο απαιτητική.


Ποιοι είναι οι συγγραφείς που έδωσαν ώθηση στη δική σας πένα;

Είναι πάρα πολλοί και είμαι ευτυχής που τους έχω διαβάσει/μελετήσει. Νομίζω πως ποτέ δεν θα τολμούσα να γράψω αν δεν είχα διαβάσει –και συνεχίζω ακάθεκτη- τόσο σπουδαία βιβλία. Αν πρέπει να πω έναν θα έλεγα τον Ν.Καζαντζάκη.

 

 Ποια βιβλία διαβάζετε αυτή την εποχή και θα θέλατε να μας συστήσετε;

Τώρα διαβάζω το «Στου Χατζηφράγκου» του Κοσμά Πολίτη, γράφτηκε το 1962 και το βρίσκω συγκλονιστικά ωραίο. Γλώσσα, δομή, μουσικότητα, πληροφορίες. Αριστούργημα! Πώς μου είχε ξεφύγει τόσα χρόνια;


Γράφετε κάτι καινούργιο αυτή τη χρονική περίοδο ;Θέλετε να μας πείτε;

Πάντα γράφω κάτι. Που από την αρχή δεν ξέρω τι θα γίνει. Γι’αυτό και δεν ανακοινώνω μέχρι να είμαι σίγουρη πως, το κείμενο και εγώ, έχουμε βρει ο ένας το στίγμα του άλλου.

 Σας ευχαριστώ πολύ



9DB22362-3BE6-4B99-91C0-4132D7891848-1-1280x960-oriented.png